Gündelik hayatımızda neredeyse her gün alışveriş merkezleri, toplu taşıma araçları, ofisler, hastaneler toplu taşıma araçları ve havaalanları gibi insan sirkülasyonunun oldukça yoğun olduğu pek çok alanda bulunmaktayız. Bu tarz kalabalık ve yoğun ortamlarda bulaşıcı hastalıkların görülme ve sağlıklı insanlara bulaşma riski de ortamda bulunan insan sayısı ile doğru orantılı olarak artış göstermektedir.
Tehlikenin Farkında mıyız?
Her gün her dakika etrafımızdaki hastalık yapıcı mikroorganimalarla (patojen) kirlenmiş bir çok cisme dokunarak bu patojenlerin önce vücudumuza geçmesine, ardından da başka cisimlere ya da bireylere dokunarak bu patojenlerin bir kısmının transfer olmasına neden olmaktayız. Günlük hayatımızda çoğunlukla riskin farkında olmadığımız bu cisimlerin başında bulaşık süngerleri, tuvaletler, bilgisayarlar, cep telefonları, araba direksiyonları, asansör düğmeleri ve kapı kolları gibi noktalar gelmektedir.
Uçaklardaki Riskin Boyutu Nedir?
Yapılan araştırmalara göre oldukça yoğun şekilde kullanılan toplu taşıma araçlarından biri olan uçaklarda en kirli noktaların, koltukların ön tarafında bulunan yemek yeme masaları olduğu tespit edilmiştir. Bu kirliliğin sebebinin ise havayolu temizlik görevlilerinin temizlik esnasında yemek masalarını uçuşlar arasındaki devir süresinin kısalığı nedeniyle tam olarak temizleyecek vakit bulamamalarından kaynaklandığı belirtilmektedir. Araştırmalara göre uçaklar ve havaalanlarında en kirli yerler ve üzerinde bulunabilecek mikroorganizma miktarları şu şekildedir.
Yemek masaları: 336 CFU / cm2
Su içme butonları: 193 CFU / cm2
Hava tahliye kapakları: 45 CFU / cm2
Sifonlar: 41 CFU / cm2
Koltuk kemer tokaları: 36 CFU / cm2
Lavabo tuvalet kilitleri: 11CFU / cm2
CFU / cm2: 1 cm2’deki koloni oluşturan birim sayısı (CFU=coloni forming unit)
Tuvaletlerin masalardan temiz olmasının nedeninin ise tuvaletlerin masalardan daha sık temizlenmesinden kaynaklandığı belirtilmektedir.
Dokunmadan Önce Bir Kez Daha Düşünün!
Hastalığa neden olan pek çok virüs ve bakteri, insanları ağız ya da burun yolu ile bulaştığında etkilemektedir. Patojenleri taşıyan insanlar, ellerini doğru yıkamadığı takdirde dokundukları cisim ya da gıdalar yolu ile diğer sağlıklı bireylere bu mikroorganizmaları bulaştırabilmektedir. Mikroorganizma ile kirlenmiş bir cisme dokunulduğunda mikroplar eller yolu ile ağız ve burundan vücuda nüfuz etmektedir.
Patojenler temel olarak 6 şekilde yayılmaktadırlar.
Hapşırma, öksürme, gözleri ovuşturma gibi vücut sıvılarının ellere bulaşması, kirlenen ellerden de temas edilen diğer bireylere bulaşması
Tuvalet kullanımının ardından ellerin iyi yıkanmaması sonucunda kirli ellerden dokunulan cisimlere, buradan da kirlenen cisimlere dokunan diğer bireylere bulaşması
Tavuk ya da sebze gibi çiğ gıdalardan ellere bulaşması ve bulaşan ellerin doğru yıkanmaması sonucunda temas edilen diğer bireylere bulaşması
Hayvanlarla temasın ardından ellere bulaşması ve bulaşan ellerin doğru yıkanmaması sonucunda temas edilen diğer bireylere bulaşması
Bebek bezi değiştirilmesi esnasında fekal madde kaynaklı ellerin kirlenmesi ve kirlenen ellerden de temas edilen diğer bireylere bulaşması
Yemek pişirme esnasında ellerin doğru temizlenmemesi nedeniyle patojenlerin gıdaya bulaşması
Sıklıkla karşılaşılan ve son derece tehlikeli olabilen patojenler arasında escherichia coli, pseudomonas aeruginosa, staphylococcus aeureus, candida albicans mikroorganizmaları yer almaktadır. Bu mikroorganizmalar diyare, hepatit A, dizanteri ve grip gibi pek çok hastalığa neden olmaktadır. Bununla birlikte H1N1 (domuz gribi virüsü), SARS ve MERS gibi pek çok virüs çeşidi de oldukça ölümcül hastalıklara neden olmaktadır.
Tehlikenin Önüne Nasıl Geçeriz?
Bulaşıcı hastalıklardan korunmanın en temel yolu ellerin doğru bir şekilde düzenli olarak yıkanmasıdır. Eller her kirlendiğinde sıvı sabun ile doğru yöntemle yıkanmalıdır. Bununla birlikte ellerin 15 saniye yerine 30 saniye süre ile yıkanması, hastalık oluşumu riskini 10 kata kadar azaltmaktadır. Özellikle gıda üretim tesisi ya da hastane gibi kritik noktalarda ellerin dezenfektanlı sıvı sabun ile yıkanmasının ardından kurulama işleminin tek kullanımlık kağıt havlu ile yapılması ve akabinde alkol bazlı el dezenfektanları ile ellerin dezenfeksiyonunun sağlanması gerekmektedir. Otobüs terminalleri, havaalanları, alış veriş merkezleri, ofis ve oteller gibi kalabalık alanlarda tuvalet çıkışlarında ellerin alkol bazlı el dezenfektanı ile dezenfekte edilmesinin sağlanması, bu tip yoğun alanlarda hastalık bulaşma riskini oldukça azalmaktadır.
El hijyeninde doğru el yıkama kadar önemli olan bir diğer konu, yıkanan ellerin doğru bir şekilde kurutulmasıdır. Yapılan çalışmalarda ellerin yıkandıktan sonra, sıcak hava kurutucuları ile kurutulduğunda, ellerde kalan mikroorganizmaların su damlacıkları ile ortamda 2-3 m. mesafelere kadar saçılmakta olduğunu kanıtlamıştır. WHO tarafından da önerildiği şekilde ellerin tek kullanımlık kağıt havlu ile kurulanması durumunda, ellerdeki mikroorganizma sayısı % 76-77 azalmakta ve ortama yayılma ve diğer kişilere bulaştırma riski olmamaktadır.
Doğru ve rutin el yıkama ile;
Soğuk algınlığı gibi solunum yolu hastalıklarında %16-21 oranında azalma
Zayıf bağışıklığı olan kişilerin hastalanma oranında %58 azalma
Diyareye neden olan hastalıklarda %31 azalma sağlanabilmektedir.
Eczacıbaşı Profesyonel daha sağlıklı bir toplumun öneminin bilincinde olup yaşam alanlarının daha hijyenik hale getirilmesi amacıyla çalışmalar yürütmektedir. Bu kapsamda Eczacıbaşı Profesyonel’in işletmelere sunduğu özel çözümler ile hijyenik ortamlar sağlanarak bulaşıcı hastalıkların yayılma riski azaltılmaktadır. Eczacıbaşı Profesyonel, Maratem Kişisel Hijyen ürün serisi içerisinde yer alan dezenfektanlı sıvı sabun ve alkol bazlı el hijyeni ürünleri ve Selpak Professional ve Marathon tek kullanımlık kağıt ürünleri serisi ile hijyen çözümleri sağlamaktadır. Müşterilerine özel çözümler sunan Eczacıbaşı Profesyonel, 1 yıl içerisinde 6000’in üzerinde çalışana eğitim veren, konusunda uzman kadroya sahip EP Akademi birimi ile işletmelere eğitim, denetim ve danışmanlık alanında çözümler sunmaktadır.
